पृष्ठभुमि

तत्कालीन अवस्थामा नेपाल सरकारको २०४९, २०५२ र २०६१ को संगठनात्मक सुधार सँगै कृषि विभाग अन्तर्गत स्थापित माटो ब्यवस्थापन निर्देशनालय, बाली संरक्षण निर्देशनालय र मन्त्रालय अन्तर्गतको विउ विजन गुणस्तर नियन्त्रण केन्द्रको अन्तर्गत रहेको केन्द्रीय विउ विजन प्रयोगशाला गाभिएर नेपालको संविधान २०७२ ले निर्दिष्ट गरे अनुरुप राज्य पुनःसंरचना संगै  वि.स.२०७५ सालमा यस केन्द्रीय कृषि प्रयोगशालाको स्थापना भएको हो ।

      कृषि विकासको आधारको रुपमा रहेका माटो, मल, विउ र विरुवा लगायतका उत्पादन स्रोतहरुको परिक्षण, गुणस्तर नियन्त्रण, नियमन तथा नयाँ प्रविधिको विकास र विस्तारका साथै कृषि उत्पादनमा आईपर्ने अनेक समस्या समाधानको एक मात्र वैज्ञानिक आधारको रुपमा रहेको प्रयोगशाला परिक्षण सेवालाई अगाडि बढाउने र देश भित्र विभिन्न तवरबाट संचालन हुने प्रयोगशाला सेवालाई समेत एकरुपता प्रदान गरि रिफरेन्स प्रयोगशालाको रुपमा विकास गर्दै लैजाने दिर्घकालिन सोचका साथ केन्द्रीय कृषि प्रयोगशालाको स्थापना भएको छ ।

      केन्द्रीय कृषि  प्रयोगशालामा शाखागत रुपमा माटो तथा मल परिक्षण शाखा, बालि संरक्षण शाखा र वीउ विजन परिक्षण शाखा स्थापना भई क्रमश माटो तथा मल परिक्षण, बालि संरक्षण र विउ विजन परिक्षणको क्षेत्रमा नितिगत कार्य, नमुना परिक्षण, अनुसन्धान र विकासका कार्यहरु हुदै आएका छन। यसै गरि केन्द्रीय कृषि प्रयोगशाला अन्तर्गत देशका विभिन्न ७ स्थानमा स्थापित विषादि अवशेष द्रुत विश्लेषण इकाईहरु मार्फत विदेशबाट पैठारि हुने तथा देश भित्र नै उत्पादन भई बजार सम्म पुगेका  विभिन्न तरकारी तथा फलफुलमा विषादि अवशेष परिक्षण गरि विषादिको प्रयोगमा नियमन गर्ने हेतु प्रयोगशाला परिक्षण सेवा समेत प्रदान गरिदै आएको छ ।